De Maconnieke Encyclopedie zoekt


Een ogenblik !

.
Inhoud:
Catechismus
Vénétrable Maître:
    Komt, mijne Broeders, laten wij ons thans oefenen in bet verrichten van het gewone werk!
    Frére 1° Surveillant, is er iets tussen U en mij?
1° Surveillant:"Ja, Vénérable Maître.
Vénérable Maître:"Wat dan?
1° Surveillant:"Ene gebeimnis.
Vénétrable Maître:"Welke geheimnis?
1° Surveillant:"Die der Vrijmetselaren.
Vénérable Maître:"Zijt Gij dan Vrijmetselaar?
1° Surveillant:"Mijne Broeders erkennen mij daarvoor
Vénérable Maître:"Frére 2°Surveillant, waaraan zal ik weten, dat Gij Vrijmetselaar zijt?'
2° Surveillant:"Aan mijne woorden, Tekens en Aanrakingen.
Vénétrable Maître:"Geef mij het Woord.
2° Surveillant:"lk kan het niet lezen noch schrijven, maar wel spellen.
Vénétrable Maitre:"Geef mij de eerste letter, ik zal U de tweede geven.'
Vénérable Maître en 2° Surveillant:"J A CH I N JA CHIN.
Vénérable Maître:"Wat betekent hetzelve?
2° Surveillant:
    "Mijn wijsheid is in God; het was de naam van den Kolom, aan de Noordzijde voor den Tempel van Salomo stond.
Vénétrable Maître:"Frére Sentinelle, geef mij het paswoord!'
Sentinelle:"T C'
Vénérable Maître:"Wat betekend hetzelve?
Sentinelle:
    "Het is de naam van diegene der zonen van Lamech, welke het eerst de kunst uitvond om de metalen te bewerken.'
Vénétrable Maître:
    "Frére Terrible, hoe maakt men het Leerlingteken?'
    (De Frére Terrible staat op, maakt het Teken, waarna de Vénérable vraagt:)
Vénérable Maître:"Wat betekent hetzelve?'
Frére Terrible:
    "Het herinnert mij aan mijn belofte en tevens, dat ik mij liever de keel wil laten afsnijden dan de geheimen der Vrijmetselarij te openbaren.
Vénérable Maître:
    "Frére von Rohwedel, waarom hebt Gij U tot Vrijwetselaar doen aannemen?'
Von Rohvedel:
    "(aarzelt, wordt dan direct voorgezegd door zijn buurman en herhaalt:)
    Om het Licht te zien.
Vénérable Maître:"Frére van Ootmersum, wat verstaat Gij hieronder?
Frére van Ootmersum: 'De kennis en de beoefening aller deugden.
' Vénétrable Maître:'Waar zijt gij aangenomen?'
Frére van Ootmersum: 'In eene oprechte en volmaakte Loge.'
Vénétrable Maître:
    'Frére Secrétaire, wat wert vereist, opdat eene Loge oprecht en volmaakt zij?'
Secrétaire:
    'Drie besturen haar, vijf kunnen haar uitmaken en zeven maken haar volledig.'
Vénétrable Maître:'Wat verstaat gij hierdoor?'
Secrétaire:
    De Meester en te twee Surveillants besturen de Loge; de Meester, de twee Surveillants, een Metgezel en een Leerling kunnen haar uitmaken, maar de Meester, de twee Surveillants, twee Metgezellen en twee Leerlingen maken haar volmaakt.'
Vénérable Maître:'Frére Trésorier, waar werd gij het eerst voorbereid tot Vrijmetselaar?'
Trésorier:'In mijn hart.'
Vénérable Maître:'ln welke staat waart gij, toen men u naar de Loge voerde?'
Trésorier:
    'Noch naakt, noch gekleed; noch geschoeid, noch barrevoets; van alle metalen beroofd en met toegebonden ogen.'
Vénérable Maître:'Waarom waart gij noch naakt, noch gekleed?'
Trésorier:
    reerst omdat, wanneer ik berouw gehad en de straat ware opgelopen, het volk mij voor onzinnig zoude gehouden hebben, doch zo mij een Broeder had gezien, dat hij mij terug zoude hebben kunnen geleiden en over mij doen rechten; Ten tweede om mij te kunnen herinneren, dat ik naakt geboren ben en naakt weder aan het bederf ten prooi zal worden en dus als mens alle mijn natuurgenoten gelijk ben.'
Vénérable Maître:
    'Frére Viebahn, waarom was de Candidaat noch geschoeid noch barrevoets?'
Frére Viebahn:
    'Vooreerst omdat de bodem, waarop de Meester Metselaar treedt heilig is; en ten tweede om hem te herinneren, dat hij verplicht is, zelfs half gekleed zijnde, zijne Broeleren ter hupe te stellen.'
Vénérable Maître:'Waarom was hij van alle metalen beroofd?'
Frére Viebahn:
    Omdat de metalen zinnebeelden zijn van de ongelijkheit der mensen, welke in de Vrijmetselarij niet geduld kan worden.'
Vénérable Maître:'Waarom waren zijn ogen toegebonden?'
Frére Viebahn:
    'Vooreerst, opdat zijn hart mocht bevatten, eer zijne ogen ontdekken konden; en ten tweede, opdat, zoals hij zich in de duisternis bevond, hij geloven konde, dat de gebele wereld in duisternisse ronddwaalde.'
Vénérable Maître:'Frére van Ootmersum, hoe zijt Gij in de Loge gekomen?
Frére van Ootmersum:'Door drie grote Slagen.'
Vénérable Maître:'Wat betekenen dezelve?'
Frére van Ootmersum:
    'De spreuk des bijbels Vraagt en U zal gegeven worden, zoekt en Gij zult vinden, klopt en U zal worden opengedaan.'
Vénérable Maître:'Wat bebt Gij gezien, toen Gij in de Loge binnengelaten werd?'
Frére van Ootmersum:'Niets.'
Vénérable Maître:'Wat hebt Gij gezien, toen men U het Licht had gegeven?'
Frére van Ootmersum: 'De drie Lichten der Loge.'
Vénérable Maître: 'Frére Cannaarts, wat betekenen dezelve?'
Visiteur (Frére Cannaarts):'De Zon, te Maan en de Meester der Loge.'
Vénérable Maître:'Waarom?'
Visiteur (Frére Cannaarts):
    'De Zon regeert de dag, de Maan de nacbt en de Meester de Loge,'
Vénérable Maître:'Broeder Député Maître, waar steunt te Loge op?'
Député Maître:'Op drie pilaren.'
Vénérable Maître:'Hoe heten zij?'
Député Maître:''Wijsbeid, Kracht en Schoonheid.'
Vénérable Maître:'Waarom?'
Député Maître:'
    'Wijsheid om uit te vinden, Kracht om uit te voeren en Schoonheid om te versieren; zonder deze drie wordt niets goeds tot stand gebracht.'
Vénérable Maître:'Frére 1° Surveillant, wat betekenen zij?' 1° Surveillant:'De Meester en de twee Surveillants.'
Vénérable Maître:'Waar zat de Meester in de Loge, waar gij zijt aangenomen?'
1° Surveillant:'In het Oosten.'
Vénérable Maître:'Waarom?'
1° Surveillant;
    'Gelijk de Zon opgaat in bet Oosten om de wereld te verlichten en te dag te regeren, zo zit ook de Meester in het Oosten om de werken te verlichten, de Loge te regeren en de Broeders aan te arbeid te stellen.'
Vénérable Maître:'Frére 1' Surveillant, waar zitten de Surveillants?'
1° Sarveiliant:'In het Westen, Vénérable Maître' Vénérable Maître:'Waarom?'
1° Surveillant:
    'Gelijk de Zon in het westen ondergaat en den dag eindigt, zo zitten ook de Surveillants in het westen om de werken te sluiten en de arbeiders te betalen en vergenoegd naar huis te zenden,'
Vénérable Maître:'Frére Terrible, waar zitten de Leerlingen?'
Frére Terrible:'In het Noorden.'
Vénérable Maître: 'Waarom?'
Frére Terrible:
    'Omdat de Zon nimmer haar Licht uit het Noorden geeft, daarom zitten de Leerlingen aldaar, dewijl zij nog geen sterk licht kunnen verdragen noch verspreiden.'
Vénérable Maître:'Frére Orateur, hoe heet uw Loge?'
Orateur (Frére Mulet):'De Loge van Sint Jan.'
Vénérable Maître:'Welke gedaante heeft Uw Loge?'
Orateur (Frére Mulet):'Die van een langwerpig vierkant.'
Vénérable Maître:'Hoe lang is Uwe Loge?'
Orateur (Frére Mulet):'Van het Oosten tot het Westen.'
Vénérable Maître:'Hoe breed is zij?'
Orateur (Frére Mulet):'Van het noorden tot het zuiden.'
Vénérable Maître:'Hoe hoog?'
Orateur (Frére Mulet):'Van de aarde tot de hemel.'
Vénérable Maître:'Hoe diep?'
Orateur (Frére Mulet):'Van de oppervlakte der aarde tot derzelfs middelpunt.'
Vénérable Maître:'Waarmede is uw Loge gedekt?'
Orateur (Frére Mulet):'Met een blauwen hemel vol gouden sterren.'
Vénérable Maître:'Wat betekend dit alles?'
Orateur (Frére Mulet):'Dat de gehele wereld voor de Vrijmetselaar eene Loge is.'
Vénérable Maître:'Frére van Ootmersum, waar ontvangt ge uw Loon?'
Frére van Ootmersum'Aan de Kolom J '
Vénérable Maître:'Hebt gij heden uw Loon ontvangen?'
Frére van Ootmersum'Ik ben voldaan.'
Vénérable Maître:'Hoe oud zijt Gij?'
Frére van Ootmersum'Drie jaren of minderjarig.'
Vénérable Maître:'Waarom antwoordt gij mij alzo?'
Frére van Ootmersum
    'Omdat ik als Leerling slechts drie treden van de trap des Tempels betreden heb en in mijne kunde nog minderjarig ben,'
Vénérable Maître:
    'Frére van Vreedenburgh, hebt Gij heden uwe Meester gezien?'
Frére van Vreedenburgh'Ja, Vénérable.'
Vénérable Maître:'Hoe was hij gekleed?'
Frére van Vreedenburgh'In geel en blauw.'
Vénérable Maître:'Wat betekend dit?'
Frére van Vreedenburgh'De Passer, die op het tafeltje van den Meester ligt.'
Vénérable Maître:'Frére Larcher, hoe lang dient Gij uwen Meester?'
Frére Larcher:'Van Maandagmorgen tot Zaterdagnacht,'
Vénérable Maître:'Hoe dient Gij hem?'
Frére Larcher:'Met Vrijheit, Toegenegenheid en IJver.'
Vénérable Maître:'Wat betekend dit alles?'
Frére Larcher:
    'Dat een Vrijmetselaar bij aanhoudendbeid vrijwillig uit toegenegenheit en met ijver werkzaam moet zijn.'
Vénérable Maître:'Frére de Bruyn, wat is een Vrijmetselaar?'
Frére de Bruyn:
    'Een vrij mens, gelijkelijt vriend van de armen en van de rijken, als zij deugdzaam zijn,'
Vénérable Maître:'irŠre de iraya, wat toien wij ia de Loge doea?' Frére de Bruyn:
    'Onze driften overwinnen, onzen wil onderwerpen en nieuwe vorderingen maken in de Vrijmetselarij.'
Vénérable Maître:'Frére von Bose, waar bewaart Gij uw geheim?'
Frére von Bose:
    'In een langwerpig kistje, dat met ivoren sleutels gesloten wordt.'
Vénérable Maître:'Wat betekend dit?'
Frére von Bose:
    ' De tong bevat het gebeim en de tanden sluiten de tong.'
    Vénérable Maître:
      ' Hoe antwoordt een Vrijmetselaar, als men vraagt hoe de wind waait?'
    Frére von Bose:'Van het Oosten naar het westen.'
    Vénérable Maître:'Frére Sentinelle, wanneer werkt de Vrijmetselaar?'
    Sentinelle:'Slechts bij goed weer en op behoorlijke tijd.'
    Vénérable Maître:'Wat verstaat Gij door goed weder?'
    Sentinelle:'Als alle oningewijden verwijdert zijn,'
    Vénérable Maître:'Wat zegt Gij dan als er een oningewijde nabij is?'
    Sentinelle:'Het regent.'
    Vénérable Maître:'Welke is de behoorlijke tijd van werken?'
    Sentinelle:'Ten volle Middag om te openen en te volle middernacht om te sluiten,'
    Vénérable Maître:'Frére Secrétaire, wat bouwen Vrijmetselaren?'
    Secrétaire:
      'Den onzichtbare Tempel, waarvan de Tempel van Salomo ten zinnebeeld strekt.'
    Vénérable Maître:'Hoe noemen zij deze arbeid?'
    Secrétaire:
      'De Koninklijke Kunst.'
    Vénérable Maître:'Waarom?'
    Secrétaire:
      'Opdat wij daardoor de heerschappij over onszelven leren.'
    Quête
    Vénérable Maître:
      'Frére Aumonier, wat is een der voornaamste plichten van de Vrijmetselaar?'
    Aumonier:'Weldadig te gedenken aan zijne arme natuurgenoten.'
    Vénérable Maître:
      'Frére1' Serveillant, zorgt dat zulks ook thans geschiede!°
      Ik moge u manen, Broeders, niet spaarzaam te zijn in het mededelen van uw overvloed aan een Broeder, welke om uwe hulpe smeekt,maar integendeel te tonen, dat een waar Vrijmetselaar geen groter genoegen kent dan in de nood zijn medenmens, maar voornamelijk zijn noodlijdende Broeder bij te staan en te helpen.
    1° Surveillant:
      'Maître des Cérémonies, wilt de gaven voor onze arme natuurgenoten inzamelen.'
        (De M&aitre des Cérémonies neemt de bedelzak en gaat rond te beginnen bij de Vénérable Maître, te Frére Secrétaire, te Député Maître, verder de Zuiderkolom, de 1' Surveillant, niet bij de Frére à Talent en de Frére servant , 1' Surveillant, de Noorderkolom, tot bij bij de nieuw aangenomen Broeder komt, die in verwarring is er niet weet, wat hij moet doen; daarop zegt de Vénérable Maître)
    Vénérable Maître:
      'Gij zit hier beroofd van uwe metalen en zijt niet in staat aan uwe verplichting te voldoen. Maar ziet, naast U zit een broeder, die U een beurs zal Schenken om U te helpen, vertrouwende, dat gij op uw beurt hetzelfde zult doen, mocht ooit een behoeftige Broeder in dezelfde omstandigheden komen te verkeren als gij thans!
    (De Tresorier geeft daarop de nieuwe Broeder diens eigen beurs terug, zodat deze Broeder aan zijn verplichting kan voldoen; de M&aitre des Cérémonies gaat dan nog verder, werpt zelf een munt in de zak, collecteert van den Broeder Tresorier en plaatst dan de gehele collectezak op diens tafeltje en begeeft zich vervolgens naar zijn plaats,)
    1' Surveillant:'Vénérable Maître, er is aan onze verplichting voldaan.'
    Uitgeleide van den Visiteur
    Vénérable Maître:
      'Ik dank u, Frére 1' Surveillant; Frére Visiteur, wil mij berichten of gij ook enige remarque hebt te maken op de werken van deze avond?'
    Visiteur:(Staat op en zegt)
      'Vénérable Maître, het zij wel verre van mij om enige aanmerking te maken. In contrarie, ik moge mijn grootsten dank betuigen voor de grondige leeringe, die ik het voordeel had hedenavond van U te ontvangen en ik moge deze werkplaats geluk wensen met uw uitstekend bestier,'
    Vénérable Maître:
      'Ik dank U, Frére Cannaarts en ik verzoek U aan de Vénérable Maître en Uwe Broeders van de Loge La Concorde in Kampen de broederlijke groeten en heilwensen over te brengen van mij en de leden van l°Inébranlable.'
    (De Visiteur buigt even, waarop te Vénérable vervolgt:)
    Vénérable Maître:
      'Maïtre des Cérémonies, wil de Frére Visiteur met de vereiste plechtigheden buiten de Loge geleiten, opdat wij nog enige domestigue zaken kunnen afhandelen.'
    (De Visiteur wordt uitgeleide gedaan; de Sentinelle krijgt de sleutel etc. etc.; te Maître des Cérémonies keert thans zonder plichtplegingen terug naar zijn plaats; en de Maître Vénérable vervolgt:)
    Vénérable Maître:
      'Frére Trésorier, wilt de ingezamelde metalen tellen en mij de uitslag meedelen.'
    Trésorier:
      ' Er is ingezameld een bedrag van in totaal drie zesthalven en vier stuivers.'
    Vénérable Maître:'Frére Secrétaire, wilt hier nota van nemen.'
    (De Secrétaire noteert het bedrag.)
    Vénérable Maître:
      Mijne Broeders, laatstleden Maandag heeft de Frére Schmidt, hierdoor trekkend naar Asterdam met zijn vrouw en twee dochters, van de Zuster Loge La Distinction te Straatsburg en voorzien van een behoorlijk Patent en recommendatiebrieven, in het bijzonder van de Grote Loge uit des Graven hage, die door mij behoorlijk zijn geëxamineerd, mij om onderstand verzocht.
      Ik Stel voor het thans ingezamelde, bestemd voor de Armenbus, aan deze behoeftige Broeder ter hand te doen Stellen ter zijne onderstand. Wenst een der Broeders hierover nog het woord? Zo neen, mag ik dan uwe approbatie?
      (Het teken van instemming wordt door allen gegeven,)
      Is er nog iemand onder de Broeders, die eene domestique zaak wenst voor te brengen?'
      (De nieuwe Frére von Rohwedel staat aarzelend op.)
    Vénérable Maître:
      'U, Frére von Rohwedel?'
      Gij weet toch, dat het hier niet gaat om eenige aanspraak!?
      Deze kan straks in de tafelloge volgen, maar hebt Gij iets mee te delen van domestique aard?'
    Frére von Rohwedel:
      'Vénérable Maître, ik ben nog wel niet geheel au fait van de coutumen dezer Broederschap, maar ik zou de Broeders willen verzoeken mijne toetreding tot deze sociéteit te willen secreteren; gij zult zekerlijk begrijpen, dat voor iemmand, die zijn comissie bekwam van de Stadhouder en de Staten het omlopend gerucht van een zodanige toetreding schadelijk kan zijn.'
    Vénérable Maître:
      Ik kan mij uw gevoelen begrijpen Frére von Rohwedel, en ik moge de Broeders adviseren te handelen als door onze nieuw aangenomen Broeder is verzocht. Gaat u zitten, Frére von Rohwedel, Dan moge ik de Broeders er thans aan herinneren, dat zij hunne maandgelden bij den Frére Trésorier voldoen, direct na de sluiting van deze Loge, terwijl de Frére Fiscaal de gelden zal inzamelen voor te tafelloge, welke per Broeder zijn gesteld op dertig stuivers.'
    sluiting der Loge
    Vénérable Maître:
      'Frére 1° Surveillant, hoe laat zijn de Metselaren gewoon hunne werken te sluiten?'
    1° Surveillant:
      'Ten twaalf uren of middernacht.'
    Vénérable Maître:
      'Zijn onze werkzaamheden beiindigd?'
    1° Surveillant:
      'Zij zijn beiindigd.'
    Vénérable Maître:
      'Waar zaten de Surveillants in de Loge, waar Gij zijt aangenomen?'
    1° Surveillant:
      'In het westen.'
    Vénérable Maître:
      'Waarom?'
    1° Surveillant:
      'Gelijk te Zon in het westen ondergaat en den dag eindigt, zo zitten ook de Surveillants in het westen om de werken te sluiten en de arbeiders hun loon te betalen en vergenoegd naar huis te zenden.'
    Vénérable Maître:
      'Hebt gij heden uw Loon ontvangen?'
    1° Surveillant:
      'Ik ben voldaan.'
    Vénérable Maître:
      'Hoe laat is het thans?'
    1° Surveillant:
      'Volle middernacht.'
    Vénérable Maître:
      'Dewijl het volle middernacht en dus tijd is om onze werkzaamheden te sluiten, zo nodig ik de Broeders op uwe kolomen uit om mij daartoe bijstand te verlenen.'
    1° Surveillant:
      'Frére 1° Surveillant, nodig de Broeders op uw kolom uit de Vénétrable Maître bijstand te bieden om de Loge te Sluiten.'
    2° Surveillant:
      'Broeders op de Noorterkolom, dewijl het volle middernacht is en dus tijd om onze werken te sluiten, zo nodig ik u uit den Meester de nodige bijstand te verlenen.
      In Orde, Broeders, ziet naar den Meester!'
    1° Surveillant:
      'Broeders op de Zuiderkolom, dewijl het volle middernacht is en dus tijd om onze werken te sluiten, zo nodig ik u uit den Meester de nodige bijstand te verlenen.
      In Orde, Broeders, ziet naar den Meester!
    (De Vénérable Maître maakt nu het Leerlingteken en daarna het drie maal drie, daarin door alle Broeders nagevolgd; vervolgens geeft hij een slag met zijn hamer, die door de beide Surveillants wordt herhaalt.)
    Vénérable Maître:
      'Fréres 1' en 2° Surveillant, ik zal deze Loge sluiten met drie grote slagen, die van het Oosten zullen uitgaan en in het westen herhaald worden; kondigd uwe Broeders aan, dat deze Leerlingloge is gesloten!
    (hij geeft de drieslag, welke wordt herhaald door de beide Surveillants, met de woorden:)
    1' Surveillant'Broeders, deze Leerlingloge is gesloten!°
    2° Surveillant:'Broeders, deze Leerlingloge is gesloten!°
    Hierop verlaat eenieder zijn plaats om zich vrijelijk door de ruimte te bewegen om hun nieuwe Broeder geluk te wensen, terwijl de Servant met emmer en zwabber komt om het Tableau uit te wissen. Einde Rituaal